Documentos


Pido a paz e a palabra


Pido la paz y la palabra
Aquí tenéis, en canto y alma, al hombre
aquel que amó, vivió, murió por dentro
y un buen día bajó a la calle: entonces
comprendió; y rompió todos sus versos.
Así es, así fue. Salió una noche
echando espuma por los ojos, ebrio
de amor, huyendo sin saber adónde:
a donde el aire no apestase a muerto.
Tiendas de paz, brizados pabellones,
eran sus brazos, como llama al viento
olas de sangre contra el pecho, enormes
olas de odio, ved, por todo el cuerpo.
¡Aquí! ¡Llegad! ¡Ay! Ángeles atroces
en vuelo horizontal cruzan el cielo;
horribles peces de metal recorren
las espaldas del mar, de puerto a puerto.
Yo doy todos mis versos por un hombre
en paz. Aquí tenéis, en carne y hueso,
mi última voluntad. Bilbao, a once
de abril, cincuenta y tantos. Blas de Otero.

A la inmensa mayoría” Blas de Otero. 1955














Tempo de chorar

Hei de chorar sin bágoas duro pranto
polas pombas de luz aferrolladas,
polo esprito vencido baixo a noite
da libertá prostituída.
As espadas penduran silandeiras
coma unha chuvia fría diante os ollos
e teño que chorar na sombra fuxidía
diste pútrido vento
que arromba a lealtá e pon cadeas
no corazón dos homes xenerosos.
Pois que somente os ollos me deixaron
para chorar por iles longos ríos,
hei navegar periplos, descubertas
por tempos que han de vir cheos de escumas,
por onde o día nasce,
alí onde xermola o mundo novo.
Pois que o que chora vive, iremos indo;
indo, chorando, andando,
salvaxe voz que ha de trocarse en ira,
en coitelo de berros i alboradas
para rubir ao cumio dos aldraxes.
E pois que cada tempo ten seu tempo,
iste é o tempo de chorar.

Longa noite de pedra” C. E. Ferreiro. 1962

Deitado frente ao mar...
Lingoa proletaria do meu pobo
eu fáloa porque sí, porque me gosta,
porque me peta e quero e dame a gaña;
porque me sai de dentro, alá do fondo
de unha tristura aceda que me abrangue
ao ver tantos patufos desleigados,
pequenos mequetrefes sin raíces
que ao pór a garabata xa non saben
afirmarse no amor dos devanceiros,
falar a fala nai,
a fala dos abós que temos mortos,
e ser, co rostro erguido,
mariñeiros, labregos do lingoaxe,
remo i arado, proa e rella sempre.

Eu fáloa porque sí, porque me gosta
e quero estar cos meus, coa xente miña,
perto dos homes bós que sofren longo
unha historia contada en outra lingoa.
Non falo pra os soberbios,
non falo pra os ruís e poderosos,
non falo pra os finchados,
non falo pra os estúpidos,
non falo pra os valeiros,
que falo pra os que agoantan rexamente
mentiras e inxusticias de cotío;
pra os que súan e choran
un pranto cotidián de volvoretas,
de lume e vento sobre os ollos núos.
Eu non podo arredar as miñas verbas
de todos os que sofren neste mundo.
E ti vives no mundo, terra miña,
berce da miña estirpe,
Galicia, doce mágoa das Españas,
deitada frente ao mar, ise camiño...
Celso Emilio Ferreiro. Longa noite de pedra. 1962



frén

Efrén,
tiñas só vinte anos.
Sacáronte da casa.
Leváronte do teu fogar
Para o campo de batalla.
Aprendéronche a matar…
Agora es un héroe.
Mañá serás un asasino.

Berra liberdade. X. Manteiga. 1996

Primeiro colleron aos comunistas, 
e eu non dixen nada porque non era comunista.
Logo levaron aos xudeus, 
e eu non dixen nada porque non era xudeu.
Logo, viñeron buscar aos obreiros; 
non dixen nada, porque non era obreiro nin sindicalista.
Máis tarde metéronse cos católicos, 
e non dixen nada porque eu era protestante.
Cando, finalmente, viñeron por min, 
xa non quedaba ninguén para protestar.

Martin Niemüller (1892-1984) Pastor luterano.
Foi un dos primeiros e máis tenaces críticos do nazismo.






Ollo por ollo” e todo o mundo acabará cego

Mahatma Gandhi (1869-1948) Político e pensador hindú.



Aristóteles manifestaba que as mulleres tiñan menos dentes cós homes; aínda que casou dúas veces, nunca se lle ocorreu comprobar esta afirmación examinando a dentadura das súas mulleres.

Bertrand Russell (1872 -1970) Escritor, matemático e filósofo británico. Premio Nobel de Literatura en 1950.







TRADUCIÓN FEMININA DE HOMERO
Toda a Odisea, coas súas viaxes, os seus naufraxios, as súas sereas, as súas herbas máxicas, os seu animais míticos, os seus pazos misteriosos, as súas aventuras e desastres é, para Penélope, unha inútil e tediosa demora nos seus amores con Ulises. Mentres tanto Amdrómaca rosma: “Que o vello Ho­mero conte a historia á súa maneira. Eu darei a miña versión. Eu, que a vivín. Eu, unha pobre muller infortunada. Primeiro, lembro, foi a prohibición de saír da cidade. Despois tiven que puír escu­dos, coser sandalias, fabricar frechas ata que as mans se me chagaron. Despois vendar feridas que sangraban e supuraban e enterrar os mortos. Despois escasearon os víveres e alimen­tabámonos de ratas e raíces. Despois perdín ao meu marido e aos meus fillos. Despois o exército invadiu a cidade e abusou de min e das miñas fillas. Por fin o vencedor fíxome a súa escrava”.
Marco Denevi

















Rapaces, coidado, loitamos moito por conseguir o que tedes. Agora tócavos a vós defendelo, mantelo e melloralo; non permitades que volo arrebaten”.

Prólogo de J. L. Sampedro en “Indignaos!”, de Stephane Hessel. Este libro foi a orixe do movemento 15 M.







ORIXE DO SÍMBOLO DA PAZ
  • Deseñado polo artista británico Gerald Holtom en 1958 como emblema dunha das meirandes marchas antinucleares da historia.
  • En realidade, é o logo de CND, Campaign for Nuclear Disarmament.
  • O deseñador construíu o símbolo a partir das letras N (uclear) e D (isarmament) da linguaxe das bandeiras.


safári
uma expedição pola tua vila
e não por terras estranhas.
tira da paciência e diligente
a formiga pode ser vista.
caminha uma rua. de vagar.
escuita no silêncio. atende.
não deixes de passear. calma.
pode que escuites um rumor.
um surdo bramir. apagado.
comboio que freia. engrenagens.
atende. pega a orelha. pode ser.
grande portal. garagem familiar.
muro sem recebo. bem pode ser.
aguarda. espreita. chegada uma hora
umha porta será aberta. escassamente.
o justo para uma mulher sair. aguarda.
não é esse o despojo da vitória. calma.
já digem. é precisa paciência.
dous minutos. outra mulher. só uma.
sempre outra. sozinha sempre.
e depois outra e outra e outra.
eis o está. o formigueiro. e as escravas.
não na china não. não na índia não.
cá mesmo, cabo do garagem familiar.
cá mesmo, inadvertidas como insectos
coevas cativas costuram a moda
bresca zara levi´s camper massimo dutti
que faz da tua pele ferida aberta
da tua roupa formigante cicatriz.


Susana Sánchez Arins: aquiltadas

















































O vendedor de alfombras

Apareces lentamente como unha figura estraña, entre os parasoles da praia e as toallas multicolores. Apareces como unha sombra negra semicuberta de alfombras. Vai calor. Para acentuala, pasas ao lado das xentes coma un chamizo de desolación. Deixas como un afogo de miseria, agobiado baixo o peso das alfombras. Alfombras sobre o teu corpo e non debaixo…
Pensas nas alfombras baixo os teus pés nus. Na casa. Na mesquita. Ti sobre a alfombra inclinado cara á Meca. Alá me protexerá! Sempre as alfombras presentes nos pasos da túa vida. Agora subíronseche á cabeza. Que de alfombras na cabeza!
Achégaste pola praia como un busto sen rostro, un bonete sen cara, un pedazo de corpo escuálido asomado entre as alfombras. Non é o peso das alfombras o que te inclina. Son anos de submisión, de fame. É o desterro. É a soidade. O que máis pesa é a soidade.
Que fará ese home pola praia, con esta calor, vendendo alfombras? Que fará? Insensato. E pasa cun deserto na mirada…
Quen te dera no teu deserto!, mentres vas arrastrando os pés pola area branca da praia, area de cunchas, de sal, de mar. Area tan distinta ao teu deserto, area que non calma o teu deserto interior.
E pasas cun deserto na mirada. Ter tiveches uns ollos vivísimos, acibeche duro, aceiro negro temperado nas cores abigarradas do teu entorno infantil. (…)
Agora vas perdido noutro labirinto branco. Ingresaches nun mundo pálido, nun deserto de cemento que che vai macerando os ollos (…) Pasaron pola túa ollada unha man de lixivia. Foi perdendo forza, baixando, baixando… Baixas a mirada para non molestar. Se te mostras, irritas. Sabes que non convén. Ti es o negro, o vendedor de alfombras, o Outro. Non precisas facer nada para seres culpable. Nos teus ollos descobren espiñas de sospeita. Non os mostres. Non mires de fronte.
A túa media figura negra camiña pola area branca. Non debería pasar inadvertida. Pero mesmo as criaturas que corren pola praia saben que non tes importancia. Cruzas coma un sopro, sen identidade. Ao pasar a fronteira, borráronche a substancia. O aroma do mar ocúltate coma un veo. (…)
A xente está tumbada ao sol para morenear, poñerse negra. Coma ti? Ironía. Atravesas a praia coma unha ironía. Queren poñerse negros. Porén, ti introduces a diferencia co teu corpo estraño. De acollelo, podíano tomar como modelo. De querelo, as criaturas podían xogar contigo. Converter a túa alfombra na de Aladino. Voar sen prexuízos. Rir co teu sorriso branco.
(…)
A boa xente comenta ao teu paso, pobre home!, que peniña! Alimentas a misericordia da xente que se sente boa porque es digno de compaixón, que se sabe boa, que se quere moito de boa que é, que case chora cando recapacita na súa bondade. Que peniña!, pensan estendendo unha simbólica man de caridade. Ti, sen mirar, sabes o susto que levarían se lles agarras as mans de verdade. Que riso che produciría ese xesto que non farás nunca!
Comprendes o medo. Tamén o odio. Aprendiches a recoñecelos. Pero, como comprender a envexa? Que poden envexarche? E descobres a envexa baixo o odio, baixo a falsa caridade, baixo o medo á indiferencia.
Pasa entre a xente e representas a liberdade, as ansias de flotar. Co teu andar fas vacilar a orde, o que dirán, a limitación da súa existencia. Es libre. Non tes terras, ataduras, patrimonio. Nada tes e tes todo. Camiñas polo mundo e acometes a aventura sen límites do desarraigo. Tes todo. Tes a vida.
Atravesas o areal arrastrando os pés baixo o peso das alfombras. Pasas balanceando culturas co teu andar especial, un ritmo, un aire de ser solto… Deixas ao teu paso un lume, un fogo fatuo, un sopro, coma quen regresa da eternidade.

Mª Xosé Queizán. Recreación de poemas do libro Fóra de min


DEITADO FRENTE AO MAR...
Lingoa proletaria do meu pobo
eu fáloa porque sí, porque me gosta,
porque me peta e quero e dame a gaña;
porque me sai de dentro, alá do fondo
de unha tristura aceda que me abrangue
ao ver tantos patufos desleigados,
pequenos mequetrefes sin raíces
que ao pór a garabata xa non saben
afirmarse no amor dos devanceiros,
falar a fala nai,
a fala dos abós que temos mortos,
e ser, co rostro erguido,
mariñeiros, labregos do lingoaxe,
remo i arado, proa e rella sempre.

Eu fáloa porque sí, porque me gosta
e quero estar cos meus, coa xente miña,
perto dos homes bós que sofren longo
unha historia contada en outra lingoa.
Non falo pra os soberbios,
non falo pra os ruís e poderosos,
non falo pra os finchados,
non falo pra os estúpidos,
non falo pra os valeiros,
que falo pra os que agoantan rexamente
mentiras e inxusticias de cotío;
pra os que súan e choran
un pranto cotidián de volvoretas,
de lume e vento sobre os ollos núos.
Eu non podo arredar as miñas verbas
de todos os que sofren neste mundo.
E ti vives no mundo, terra miña,
berce da miña estirpe,
Galicia, doce mágoa das Españas,
deitada frente ao mar, ise camiño...


Celso Emilio Ferreiro. Longa noite de pedra. 1962





















































Temos petroleadas ata as praias da alma
M. Rivas.


O mariñeiro, coma un titán, ergueu na man o mundo e defendeu a boca das rías.
X. Miranda



Vin que Galicia non era verde e auga
mentres na Arousa se armaban con brazos solidarios.

Domingo Tabuyo

Ningún comentario:

Publicar un comentario